Pir Sultan Abdal (16.yüzyıl):

Hayatı:

Pir Sultan Abdal, 16. yüzyılda yaşamış olan bir Alevi-Bektaşi ozanıdır.
Asıl adı Haydar’dır ve Sivas’ın Aksaray ilçesine bağlı Banaz köyünde doğmuştur.
Babası Hacı Bektaş Veli’nin yolunda dervişlik yapmıştır.
Pir Sultan Abdal, Alevi-Bektaşi inancının temel prensiplerini şiirlerinde yansıtmıştır.
Halkın sorunlarına, adaletsizliklere ve zulme karşı şiirler yazmıştır.
Osmanlı Devleti’nin baskıcı yönetimine karşı çıkmış ve bu nedenle defalarca tutuklanmıştır
Kanuni döneminde Osmanlı’ya karşı yapılan bir Alevî ayaklanmasına öncülük ettiği ve İran Şahı Tahmasb’ın propagandasının yaptığı gerekçesiyle 73 isyancıyla birlikte Sivas Valisi Deli Hızır Paşa tarafından asılmıştır.
Bektaşi şiir geleneğinin yedi ulu şairlerden biridir.
Bektaşiliğin yedi büyük şairleri şunlardır; Pir Sultan Abdal, Nesimî, Hatayî, Kul Himmet, Yeminî, Viranî, ve Fuzulî ‘dir.
Alevî-Bektaşî geleneğinde en çok işlenen On İki İmam, Hz. Ali, Hz. Hüseyin içerikli nefesler yazmıştır.
Pir Sultan Abdal’ın hayatı ve şiirleri, Alevilik-Bektaşilik kültürünün önemli bir parçasıdır.

Şiirlerinde Şii-Batınî inanışlarla kaynaşmış bir Vahdetivücut anlayışı vardır.
Tasavvufun dışında; aşk , tabiat ve halkın yaşayışı gibi konuları ele almıştır.
Toplumsal sorunları işleyen şiirleri siyasi ve eleştiri içeriklerdir.
Divan şiiri geleneğinden ve medrese çevresinden etkilenmiştir.
Tüm şiirlerini hece ve dörtlüklerle yazmıştır.
Şiirlerinde yalın bir dil ve coşkulu bir lirizm vardır.
Şiirlerinde aşk, aşkın sembolü olan sevgiliye olan özlem ve aşkın manevi boyutları önemli bir yer tutar.
Doğa ve tabiatı da sık sık işler ve doğanın güzelliklerini övücü şiirler yazar.
Halkın sorunlarına ve adaletsizliklere değinir, zulme karşı isyan eder.
İnsan hakları, eşitlik, özgürlük gibi kavramlar şiirlerinde sıkça yer alır.
Sosyal adalet, hoşgörü ve birlik mesajları verir.
Alevilik-Bektaşilik inancının temel öğretilerini şiirlerinde aktarır.
Şiirlerinde mistik ve sembolik dil kullanır.
Pir Sultan Abdal’ın şiirleri halk arasında hala popülerdir ve birçok müzisyen tarafından bestelenmiştir.