HÜRRİYET KASİDESİ
Görüp ahkâm-ı asrı münharif sıdk u selâmetten
Çekildik izzet ü ikbal ile bâb-ı hükûmetten
Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten
Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez iânetten
Hakîr olduysa millet, şânına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher, sâkıt olmaz kadr-ü kıymetten
Vücûdun kim hamir-i mâyesi hâk-i vatandandır
Ne gâm râh-ı vatanda hak olursa cevr ü mihnetten.
Muini zâlimin dünyada erbâb-ı denaettir
Köpektir zevk alan, sayyâd-ı bi-insâfa hizmetten
Hemen bir feyz-i bâkî terk eder bir zevk-i fânîye
Hayatın kadrini âli bilenler, hüsn-i şöhretten.
Nedendir halkta tul-i hayata bunca rağbetler
Nedir insana bilmem menfaat hıfz-ı emanetten.
Cihanda kendini her ferdden alçak görür ol kim
Utanmaz kendi nefsinden de ar eyler melametten
Felekten intikam almak, demektir ehl-i idrâke
Edip tezyid-i gayret müstefid olmak nedâmetten
Durup ahkâm-ı nusret ittihâd-ı kalb-i millette
Çıkar âsâr-ı rahmet, ihtilaf-ı rey-i ümmetten
Eder tedvîr-i âlem bir mekînin kuvve-i azmi
Cihân titrer sebât-ı pây-ı erbâb-ı metânetten
Kaza her feyzini her lutfunu bir vakt için saklar
Fütur etme sakın milletteki za’f u betaetten
Değildir şîr-i der-zencire töhmet acz-i akdamı
Felekte baht utansın bi-nasib- erbab-ı himmetten
Ziya dûr ise evc-i rif’atinden iztırâridir
hicâb etsin tabiat yerde kalmış kabiliyetten
Biz ol nesl-i kerîm-i dûde-i Osmaniyânız kim
Muhammerdir serâpâ mâyemiz hûn-ı hamiyetten
Biz ol âl-i himem erbâb-ı cidd ü içtihâdız kim
Cihangirâne bir devlet çıkardık bir aşiretten
Biz ol ulvi-nihâdânız ki meydân-ı hamiyette
Bize hâk-i mezar ehven gelir hâk-i mezelletten
Ne gam pür âteş-i hevl olsa da gavgâ-yı hürriyet
Kaçar mı merd olan bir can için meydân-ı gayretten
Kemend-i can-güdâz-ı ejder-i kahr olsa cellâdın
Müreccahtır yine bin kerre zencîr-i esâretten
Felek her türlü esbâb-ı cefasın toplasın gelsin
Dönersem kahbeyim millet yolunda bir azîmetten
Anılsın mesleğimde çektiğim cevr ü meşakkatler
Ki ednâ zevki âlâdır vezâretten sadâretten
Vatan bir bî-vefâ nâzende-i tannâza dönmüş kim
Ayırmaz sâdıkân-ı aşkını âlâm-ı gurbetten
Müberrâyım recâ vü havfden indimde âlidir
Vazifem menfaatten hakkım agrâz-ı hükümetten
Civânmerdân-ı milletle hazer gavgâdan ey bidâd
Erir şemşîr-i zulmün âteş-i hûn-i hamiyetten
Ne mümkün zulm ile bidâd ile imhâ-yı hürriyet
Çalış idrâki kaldır muktedirsen âdemiyetten
Gönülde cevher-i elmâsa benzer cevher-i gayret
Ezilmez şiddet-i tazyikten te’sir-i sıkletten
Ne efsunkâr imişsin ah ey didâr-ı hürriyet
Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten
Senindir şimdi cezb-i kalbe kudret setr-i hüsn etme
Cemâlin ta ebed dûr olmasın enzâr-ı ümmetten
Ne yâr-ı cân imişsin ah ey ümmid-i istikbâl
Cihanı sensin azad eyleyen bin ye’s ü mihnetten
Senindir devr-i devlet hükmünü dünyaya infâz et
Hüdâ ikbâlini hıfzeylesin hür türlü âfetten
Kilâb-ı zulme kaldı gezdiğin nâzende sahrâlar
Uyan ey yâreli şîr-i jeyân bu hâb-ı gafletten
NAMIK KEMAL
Bu Şiir Hakkında Bilgiler:
“HÜRRİYET KASİDESİ” adlı bu eser, ünlü Osmanlı şairi ve yazar Namık Kemal’e aittir. Aşağıda bu kasideye dair önemli özelliklere ve unsurlara değinilmiştir:
- Tema ve İçerik: Namık Kemal’in “HÜRRİYET KASİDESİ” adlı eseri, hürriyet ve adalet temalarını işlemektedir. Şair, eserinde Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşanan zulüm ve adaletsizliklere karşı bir çıkışı dile getirir. Aynı zamanda, halkın özgürlük ve adalet arayışını vurgular.
- Nazım Birimi: Eser, kaside nazım birimiyle yazılmıştır. Kasidede her beyitte dört dizeden oluşan bir bent yapısı bulunur. Nazım birimi, geleneksel Türk şiiri ölçülerinden biridir.
- Dil ve Üslup: Namık Kemal, eserlerinde genellikle sade, etkileyici ve halka hitap eden bir dil kullanmıştır. “HÜRRİYET KASİDESİ” de bu özellikleri taşır. Üslup, döneminin sosyal ve siyasi meselelerine duyarlı bir şekilde şekillenmiştir.
- Sosyal ve Siyasi Eleştiri: Eserde Osmanlı toplumunun ve hükümetin adaletsizlikleri, zulmü ve halkın özgürlük arayışı eleştirilir. Namık Kemal, sosyal ve siyasi meselelere duyarlı bir bakış açısı sunar.
- İroni ve Tezatlar: Şair, eserinde çeşitli ironi ve tezatlar kullanarak mesajını güçlendirir. Örneğin, “senindir devr-i devlet” ifadesiyle hükümete atıfta bulunurken, ardından gelen “gezdiğin nâzende sahrâlar” ifadesiyle zulüm ve adaletsizliklere vurgu yapar.
- İslami Motifler: Namık Kemal’in eserlerinde sıkça görülen bir diğer özellik, İslami motiflerin kullanımıdır. Eserinde adalet, özgürlük gibi kavramları İslami değerlerle ilişkilendirir.
- İdealist Duygu ve Düşünceler: Şair, eserinde idealist duygularla hürriyet, adalet ve eşitlik gibi ideallerin peşinden koşmayı savunur. Bu idealler, Namık Kemal’in eserlerinde sıkça karşılaşılan temalar arasındadır.